دکتر مهسا مهریاری متخصص بیماریهای دهان

تظاهرات دهانی ایدز

AIDS، عفونت HIV و شرایط مرتبط با آن

تعریف: ایدز نوعی بیماری عفونی در اثر یک رتروویروس است که عمدتا از طریق تماس جنسی و راه غیر گوارشی و به صورت خون محور منتقل

میشود.

بروز و شیوع: اکثریت بیماران را مردان بین سنین 20 تا 29 سال تشکیل میدهند.

اتیولوژی: ناشی از نوعی رتروویروس RNA دار غیر قابل تبدیل و پوشش دار از خانواده ی Lentivirus می باشد که به سه گروه HIV-1و HIV-2 و HTLV است. گوناگونی در الگوی بیماری به تفاوت های جزئی در توالی بین گونه های HIV نسبت داده میشود که تولید واکسن را نیز دشوار می سازند.

تظاهرات بالینی:CDC  سه سطح برای آلودگی HIV تعریف می کند:

مرحله1: بلافاصله پس از قرار گرفتن در معرض HIV آغاز می شود، و بیمار آنتی بادی مثبت است ولی بیماری می تواند سال ها بدون نشانه ی کلینیکی و آزمایشگاهی به طول بیانجامد.

مرحله2: ایمونوساپرشن رو به افزایش است و بیماری های نشانه دار شناخته می شود و علائم کلینیکی و آزمایشگاهی آغاز می گردد.

مرحله3: در این مرحله فرد دچار AIDS  شده است که با کاهش تعداد CD4+ به حدود Ml/ 200همراه با ظهور بدخیمی ها و سایر عفونت های فرصت طلب شناخته می شود.

تدابیرپزشکی: درمان اغلب شامل سه بخش اصلی می باشد :

1.ART (درمان ضد ویروسی) و HAART: که طبق گایدلاین های اخیر در سرتاسر دنیا برای همه ی افراد آلوده به HIV بدون توجه به شمارش سلول های CD4 توصیه می شود.

2.پیشگیری از عفونت های فرصت طلب

3.درمان عوارض مرتبط با HIV

تدابیر دندانپزشکی: بیماری که براساس تاریخچه و یافته های کلینیکی مشکوک به این بیماری باشد باید جهت انجام تست های غربالگری ارجاع شود. درمان های دندانپزشکی باید برای تمام  بیماران نیازمند به درمان، انجام پذیرد (حتی افرادی که از دادن تست غربالگری خودداری میکنند) با این پیش فرض که تمامی این افراد ناقل در نظر گرفته می شوند.

ملاحظات طرح درمان: یکی از ملاحظات اصلی در درمان دندانپزشکی بیماران مبتلا به HIV یا AIDS شمارش دقیق لنفوسیت های CD4+ و میزان ساپرس ایمنی و رد نوتروپنی و ترومبوسیتوپنی است. همچنین دندانپزشک باید داروهایی را  که بیمار به صورت پروفیلاکتیک برای جلوگیری از ابتلا به عفونت های فرصت طلب استفاده میکند را نیز مدنظر قرار دهد.

تظاهرات دهانی:کاندیدیازیس ( اریتماتوز و سودوممبران) در مخاط دهان شایع ترین تظاهر آلودگی با HIV می باشد که در همراهی با لنفادنوپاتی ژنرالیزه پایدار ممکن است پیشگویی کننده ی پیشرفت به سمت ایدز باشد.

سارکوم کاپوسی ( تومور بدخیم سلول های اندوتلیال ) به صورت ضایعات آبی، ارغوانی یا قرمزظهور می یابد، همراه با لنفوم غیر هوچکین قویا در ارتباط با عفونت HIV می باشند.

سایر ضایعات مرتبط شامل لکوپلاکیای مودار در بوردر طرفی زبان، HSV، هرپس زوستر، زخم آفتی راجعه، اریتم خطی لثه،NUP و استئوماتیت نکروزان، سل، سیفلیس، زگیل دهانی، فلج صورتی نوروپاتی تری ژمینال می باشند.

درمان  ضایعات دهانی مرتبط با HIV :

لنفادنوپاتی ژنرالیزه: نیاز به درمان خاصی نمی باشد و فقط بیوپسی برای رد لنفوما و سایر بدخیمی ها لازم است.

کاندیدیازیس: فلوکونازول و ایتراکونازول سیستمیک ( تداخلات دارویی باید مد نظر قرار گیرد در صورت عدم پاسخ به آزول ها آمفوتریسین B وریدی باید تجویز شود).

بیماری های پریودنتال مرتبط با ایدز و اریتم خطی لثه: برداشت پلاک و بهبود بهداشت دهانی و استفاده از دهانشویه CHX

NUP,NUG: دبریدمنت مکانیکی و استفاده از دهانشویه CHX، مترونیدازول

HSV: آسیکلوویر، والاسیکلوویریا فام سیکلوویر به صورت سیستمیک

سارکوم کاپوسی: اغلب با درمان HAART بهبود می یابد همراه با رادیوتراپی و کموتراپی